Thùng “câm” hay thùng “thở”?

Một trong những yếu tố gây tranh cãi hàng đầu về chế tạo loa là chất liệu vỏ loa. Có ý kiến cho rằng thùng loa phải thở – cộng hưởng được như thùng đàn mới tốt. Ý kiến trái chiều lại khẳng định thùng loa phải “câm” mới chuẩn xác.

Vậy hãy cùng Musikhaus.vn bàn luận về chủ đề này nhé.

NHỮNG GÓC NHÌN VỀ CHẤT LIỆU VỎ LOA

Người chơi audio có kinh nghiệm sẽ thấy được mối tương quan giữa độ cộng hưởng của thùng loa tới năng lượng từ củ loa. Các phép đo thông thường cho thấy, tần số cộng hưởng thùng tỷ lệ thuận với độ méo tiếng của loa. Có một số mẫu loa tạo ra độ sai âm – phủ màu lên âm thanh nguyên bản (so với bản ghi phát trên một hệ thống monitor tiêu chuẩn) một cách rõ rệt.

Song thứ âm thanh nhiều màu sắc ấy lại lọt tai không ít người có gout (gu) nghe đặc thù riêng biệt. Do vậy những sản phẩm thuộc dạng này vẫn phát triển, nếu không nói là có thị trường khá mạnh. Ở đây, chưa bàn tới hay – dở bởi yếu tố này phụ thuộc vào cảm nhận chủ quan của mỗi người.

Ở một góc nhìn khác, tiêu chí của âm thanh hi-end là sự trung thực, coi trọng tính nguyên bản của âm thanh trình diễn so với bản ghi gốc. Trong khi đó, mọi chất liệu vỏ thùng đều có tần số cộng hưởng nhất định khi tương tác cùng các driver trong quá trình hoạt động. Tức là ít nhiều đều có sai âm. Nếu so với gỗ, sợi carbon, nhựa tổng hợp, vật liệu tổng hợp, đá, bê-tông… thì kim loại là vật liệu có độ cộng hưởng thấp nhất.

Vậy tại sao các nhà sản xuất không cùng hướng đến chế tạo thùng loa kim loại?

Một trong những nguyên nhân chính là chi phí đầu tư cho thùng loa kim loại rất lớn. Nó đòi hỏi những hệ thống máy cắt CNC chính xác hàng đầu thế giới để tạo ra hàng chục chi tiết tinh xảo, ăn khớp với nhau như một thể liền khối. Và để làm được điều này, ngoài tài lực ra, nhà sản xuất còn phải sở hữu công nghệ chế tạo cùng phần mềm gia công tiên tiến.

Xem thêm mẫu loa khác tại đây…

Nếu chỉ xét riêng trên góc độ thiết kế – chế tạo thì có thể coi loa thùng kim loại được xếp ở một cấp độ khác trong chuỗi sản phẩm audio phổ thông nói chung và hi-end audio nói riêng. Đó là lý do khiến chỉ một ít số nhà sản xuất chịu chơi và chịu đầu tư như nhà WHD (CHLB Đức), Magico (Mỹ) hay Thrax (Bungaria) mới dám “chơi” với chất liệu kim loại. Tuy nhiên, so với những thương hiệu loa hi-end sử dụng thùng kim loại khác thì WHD có thâm niên khá lâu (ra đời năm 1930, tại CHLB Đức) tại Châu Âu.

VỎ THÙNG LOA ĐỘC ĐÁO CỦA HÃNG WHD

Với vỏ thùng kim loại (nhôm) thì cũng có một số ý kiến phản biện từ giới audiophile. Họ cho rằng các thùng loa phần lớn mô phỏng âm thanh của những nhạc cụ cổ điển nên cần có hình dạng và chất liệu tương tự như những cây đàn. Đó cũng là lý do khiến nhiều cặp loa hi-end ra đời với vóc dáng của những cây đàn, cây kèn, cùng thùng loa làm bằng chất liệu gỗ có thể “thở” được như thùng đàn…

Tuy nhiên trên thực tế, loa khác xa nhạc cụ và khó có thể đánh đồng. Loa là thiết bị tái tạo âm thanh thụ động, không giống như những cây đàn, vốn dĩ là nguồn phát âm thông qua những rung động cơ học trực tiếp. Ngoài ra, loa không chỉ tái tạo mỗi tiếng đàn. Nó còn có nhiệm vụ tái hiện giọng hát cũng như ngàn vạn tiếng động khác biệt trong cuộc sống.

Triết lý mới nhưng không bỏ qua DNA cũ

Tuy rất thành công với chất liệu mới nhưng hãng cũng không bỏ qua những gì thuần túy nhất là chất liệu gỗ, WHD luôn phát triển song phương cả 2 chất liệu và thiết kế, vì họ hiểu rằng DNA cũ vẫn mang lại chất âm quen thuộc trong cách thưởng thức các giai điệu. Và còn hơn thế WHD.de còn xử lý kỹ thuật một cách khéo léo để khi các bản nhạc vang lên thì các khối khí ma sát bên trong “ khối khí lò xo” không gây ra biến dạng âm quá nhiều, để có thể cho ra lượng âm thanh HI-FI nhất có thể .

Và một trong những yếu tố quan trong góp phần tạo nên điều này là các loại gỗ như:

• Gỗ óc chó (walnut wood),
• Gỗ Sồi (oak wood),
• Gỗ Thông (Stone pine wood)…

Người tham khảo.

T.A.H